Zmiana kary ograniczenia wolności na pozbawienie wolności może nastąpić, jeśli skazany nie wykonuje obowiązków narzuconych przez sąd. Poniżej omówiono główne przyczyny oraz procedury związane z taką zamianą.
Skazany może zostać uznany za uchylającego się od wykonywania pracy społecznej w przypadkach takich jak:
- Nieprzystąpienie do pracy społecznej w wyznaczonym przez kuratora terminie;
- Przerywanie pracy lub realizowanie jej w mniejszym zakresie niż zobowiązuje do tego wyrok;
- Brak współpracy i kontaktu z kuratorem.
Jeżeli wystąpią wyżej wymienione sytuacje, kurator wystąpi do sądu z wnioskiem o rozpatrzenie sprawy. Sąd następnie ustala termin posiedzenia, na którym mają obowiązek stawić się prokurator, skazany oraz kurator.
Kluczowe jest, aby skazany informował sąd i kuratora o wszelkich zmianach swojego adresu zamieszkania. Nieodebranie korespondencji nie jest usprawiedliwieniem i nie chroni przed zamianą kary.
W przypadku, gdy sąd uzna, że skazany uchyla się od kary ograniczenia wolności, może nałożyć karę zastępczą – pozbawienie wolności. Jeżeli skazany wykonał już część prac społecznych, sąd przelicza pozostałą część na odpowiednik w dniach pozbawienia wolności, gdzie jeden dzień więzienia odpowiada dwóm dniom pracy społecznej.
Dodatkowo, sąd może orzec o karze pozbawienia wolności również w sytuacjach, gdy skazany nie uiścił nałożonej kary pieniężnej lub nie dopełnił innych obowiązków określonych w wyroku, zgodnie z art. 34 § 3 Kodeksu karnego.
Mimo orzeczenia o zastępczej karze pozbawienia wolności, skazany może uniknąć więzienia. Wymaga to złożenia oświadczenia o chęci powrotu do wykonywania pracy społecznej i przedstawienia uzasadnienia, które przekona sąd o możliwości i chęci dokończenia pracy.
W sytuacji, gdy sąd nie zaakceptuje wniosku o powrót do pracy społecznej, skazany może jeszcze ubiegać się o możliwość dozoru elektronicznego, co jest alternatywą dla bezpośredniego odbywania kary w zakładzie karnym.
